De bal is rond

Hoogeveen heeft voor het eerst in haar 97-jarige historie de finale gehaald van de NOSBO-cup tot 1900. In de halve finale is het team van de Groninger Combinatie met maar liefst 3,5 – 0,5 verslagen.

Het is nog maar een ruime maand geleden toen we de kwartfinale wonnen. In het verslag daarover sloot ik af met de woorden: “Heel benieuwd wie we gaan treffen in de halve finale. In theorie zouden we opnieuw bij Ria kunnen uitkomen, maar zoveel geluk zullen we wel niet hebben bij de loting.”

Nou, zoveel geluk hadden we wel met de loting, want Groninger Combinatie kwam uit de koker. En GC speelt in het Jannes van der Wal Denksportcentrum. Het contact met de teamleider van GC was snel gelegd en we kwamen als optie uit op zo’n beetje de eerst volgende donderdag. Helaas was Leo ditmaal verhinderd, maar met Bert hadden we een prima versterking. Voor de zekerheid ook maar weer een mail naar Ria of ze een balletje of twee voor ons in het vet heeft.  Ik kan me voorstellen dat het een ruime week geleden te huize Ria wederom ongeveer zo is gegaan: ‘Raad eens van wie ik een mail…’, ‘Hoogeveen?’, ‘Ja’. In plaats van een wandeling in de zon, moesten er ’s middags nog extra ballen gedraaid worden.

We stuurden ’s middags onze verslaggever langs om eens te informeren hoe Ria die ballen maakt. Hier de verslaglegging:

Wil je echte, ouderwetse gehaktballen maken? Naar Ria’s recept? Haal de gietijzeren braadpan maar tevoorschijn: we hebben de beste tips en geheime kruiden van Ria verzameld en voor je op een rij gezet. Lees en leer hoe je Ria’s gehaktballen zélf kunt bakken.

1. Het grote gehaktballen-geheim

Een lekkere gehaktbal valt of staat met het juiste vlees. Het beste is vers gedraaid gehakt van de slager, dat heeft meer binding dan oud gehakt.

  • Wil je een zachte gehaktbal? Kies anders voor gehakt met vet (half-om-half, varkensgehakt of lamsgehakt). Het vet geeft namelijk smaak aan de o-zo-geliefde ballen. 
  • ’n Magere gehaktbal maak je van mager rundergehakt of kipgehakt. Let op: bak de ballen dan niet te lang.
  • Van een kilo gehakt maak je 6 forse of 8 stevige gehaktballen. Zorg dat ze allemaal gelijk van formaat zijn: even wegen na het kneden en mengen of gebruik een ijsschep. 

2. Wat gaat er in Ria’s gehaktbal?

Spoiler: bijna alle recepten van Ria zijn nét even anders. Welke kruiden er in die ouderwetse gehaktbal gaan, dat maakt eigenlijk geen, uh, bal uit. En is volledig afhankelijk van jouw smaak en het gerecht. Maar er zijn wat gemene delers:

Kruiden & smaakmakers

Het recept voor de klassieke gehaktbal van Ria is eigenlijk heel simpel:

  • 500 gram gehakt half-om-half
  • 2 sneetjes oud witbrood (zonder korst) of 4 beschuiten geweekt in een beetje melk
  • 1 ei
  • peper, (flink wat) zout en nootmuskaat

Wat je ook toevoegt, in alle gevallen houden gehaktballen van ingrediënten die je waarschijnlijk gewoon in je keukenkast of koelkast hebt staan:

  • Mosterd, ketchup of – ook typisch Ria – ketjap (wordt-ie lekker smeuïg en zacht van).
  • De creatievere bal doet het goed met bijvoorbeeld Italiaanse kruiden, tijm of paprikapoeder.
  • Extra pit geef je de bal met extra peper (wit en/of zwart), cayennepeper, worcestersaus, tabasco of zelfs sambal.

Wat betreft de hoeveelheid zout verschilt Ria’s mening. (Van 6 gram op een halve kilo gehakt tot vroeger wel 12 gram…) Ons devies: proef! Meer toevoegen kan later altijd nog. Zie de proef&probeer-tip van Ria hieronder.

Binding

De perfecte bal valt natuurlijk niet uit elkaar. Gebruik ei om te zorgen voor binding (anders valt de bal uit elkaar en kan-ie krimpen tijdens het braden).

Een speciale tip van een Italiaanse kennis (tevens eigenaar van Pizzeria Mario te Hoogeveen, zouden we wel eens een keertje heen kunnen gaan, niet?) van Ria is de toevoeging van Parmezaanse kaas, dat zorgt voor een stevige bal en maakt hem bovendien extra smeuïg.

Tip van Ria
Wil je zeker weten of jouw kruidenmengel goed is? Geen rauw vlees proeven! Maak van een klein beetje een gehakt een klein balletje of een burgertje. Bak ‘em, proef en breng het gehakt zo nodig verder op smaak voor je de rest van de gehaktballen gaat maken.

3. Bakken & braden

Kies het liefst voor een gietijzeren braadpan, die houdt warmte het beste vast. Schroei de gehaktballen in boter en olie op hoog vuur rondom dicht. Zo krijgen ze een mooie krokante korst. Nadat de gehaktballen rondom aangebraden zijn, draai je het vuur laag, voeg je warm water of warme bouillon toe (al naar gelang het recept) en laat je ze nog ongeveer twintig minuten op lage temperatuur doorsudderen. Dan worden ze van binnen mooi geleidelijk gaar.

Tot zover de verslaglegging van het middagdeel.

‘s Avonds moest het echt zware werk gebeuren. De teamleider was helaas iets verlaat, maar in plaats van éérst Bert ophalen, werd de logistieke planning omgedraaid. Eerst stapten Theo en Stephan in te Salawaku en bij Fluitenberg sprong Bert, á la Ethan Hunt in Mission Impossible, in de rijdende auto, via het zijraam. Geloof je het niet? Klopt. Het was via het open dakraam, maar dat terzijde. Nog ongeloofwaardiger? Oké, we hebben Bert ‘gewoon’ van huis opgehaald. Zal de sterke verhalen wel bewaren voor een andere keer.

We hadden het geluk dat er geen wegblokkades waren, want we arriveerden op tijd bij de Praxis. Ideaal dat gratis parkeren, vlakbij het Denksportcentrum. Na net één slok van de koffie of thee genuttigd te hebben, bleek het toch al 20 uur. De opstellingen werden uitgewisseld en de loting bleek, gelijk aan de kwartfinales, zwart op te leveren op de oneven borden. Ik droomde al weer van een Bird-achtige opening, maar het werd een wat rustigere variant die ik niet kende. Mijn tegenstander had na 12 zetten al vijfmaal zijn dame verplaatst. Ik probeerde zo hard te bewijzen dat dat niet goed kan zijn, dat ik prompt al rond zet 15 in enige tijdnood terecht was gekomen. Niet alleen mijn drie teamgenoten zagen de tijd op mijn klok met lede ogen aan. Ditmaal bleek niet één maar zelfs twee supporters de reis naar het mooie Groningen te hebben ondernomen. Ik begreep later dat ze de tijd op mijn klok ook zorgwekkend vonden. Zal het in de finale beter proberen te managen.

Op bord twee ontweek Stephan een verkapt remiseaanbod, dat Zuid-Belgische blijft toch wel vaak oppoppen zo nu en dan. Hij kwam best prettig uit de opening. Het zag er kansrijk uit. Bert op bord drie stond op een gegeven moment een pionnetje en later zelfs twee achter, maar hij had wel het initiatief, tenminste op het moment dat ik een blik wierp. Theo op bord vier had ergens heel prettig gestaan, maar later leek het weer in remise te verzanden.

Als eerste mocht ik een punt in ontvangst nemen. In een combinatie had ik net een zet verder gerekend en had wel gezien dat een dameoffer maar tijdelijk zou zijn, met minstens een kwaliteit winst tot gevolg. Terwijl mijn tegenstander en ik nog aan het analyseren waren, uiteraard buiten de speelzaal, bleek er in de zaal een volgende ontwikkeling gaande. Theo kwam vragen of hij remise mocht spelen. Gezien de tussenstand en de stand op de borden, leek mij dat een prima resultaat. Tussenstand derhalve 1,5 – 0,5 voor de onzen. Stephan wist daarna ook een vol punt binnen te slepen en daarmee de teamoverwinning veilig te stellen. De stelling leek al winnend, maar de klok besliste nog sneller. Later bleek dat Stephan vlak daarvoor nog een mat in drie had gemist.

Teamoverwinning in de tas. Bert speelde nog in een remise-achtige stelling. Ik zou zeggen handen schudden en naar de bar, maar Bert dacht er anders over. De precieze tijd weet ik niet, maar het zal zeker nog een twintig minuten hebben geduurd, maar toen kwam Bert ook de speelzaal uitgelopen. Hoho, even terug… Hoezo 20 minuten? Waarom niet 15 minuten of 25 minuten? Nou gezien de snelheid waarmee ik een heerlijke gehaktbal, met niet één, maar twee schijfjes augurk naar binnen schuif weet ik uit ervaring dat ik per gehaktbal 10 minuten bezig ben. En aangezien ik niet kan lopen op één been, heb ik ook maar weer een tweede bal besteld. Zo kom ik aan 20 minuten.

Dus Bert komt de speelzaal uitlopen… Ik vraag hem: ‘remise’? Nee, winst zegt Bert. Blijkt dat Bert meende dat hij nog moest winnen voor het team. Hij vond het al wel raar dat we niet massaal bij zijn bord waren blijven kijken. Anders had hij vast en zeker wel het remise aanbod van zijn tegenstander aangenomen, maar nu ging hij er zelfs nog met een vol punt vandoor. Eindstand kwam hiermee op 3,5 – 0,5.

We deden nog een drankje en een enkeling nog een balletje. We bedankten Ria wederom voor de goede zorgen en liepen naar de Praxis. De terugreis naar Hoogeveen was een heel gezellige. De sfeer zat er goed in.

Hoogeveen voor het eerst ooit naar de finale van deze beker. Het wordt ook nog maar net een paar jaar georganiseerd met ratingplafonds, maar deze NOSBO-cup tot 1900 staat hoog op het verlanglijstje van veel Hoogeveners. Eerdere edities bleek de halve finale het eindstation, maar nu mogen we dus op voor de eindstrijd om die felbegeerde beker.

Wie onze tegenstander gaat worden, is op het moment van schrijven nog niet bekend. Het Kasteel Coevorden ontvangt Staunton Groningen. De finales, ook van de NOSBO-cup tot 1700 en die zonder ratinggrens, worden gespeeld in de week van 19 t/m 23 mei. We gaan het zien…

Marc

Groninger Combinatie                Rating                 Hoogeveen                                    Rating   Halve finale

Sweet, S.A. (Sandro)                    1917                    Snuverink, M. (Marc)                   1920     0 – 1

Loos, E.J.T. (Tim)                           1847                    Broertjes, S.G. (Stephan)              1882     0 – 1

Meer van der, H.J. (Henk)           1847                    Janmaat, A. (Bert)                        1863     0 – 1

Karsdorp, G.N. (Nico)                   1814                    Witkamp, T.F. (Theo)                    1711     ½ – ½

Gemiddelde Rating:                    1856                    Gemiddelde Rating:                    1844     ½-3½